Kuantum teknolojilerinin gelişimi sayesinde enerji altyapılarında milyarlarca dolarlık ekonomik kaybın önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının artışıyla birlikte, kuantum bilgisayarlarının şebeke dengesizliklerini gidermesi, elektrik sistemlerini optimize etmesi ve siber güvenliği güçlendirmesi bekleniyor.
Klasik bilgisayarlardan farklı olarak bilgileri "kübit"ler üzerinden işleyen kuantum bilgisayarlar, çok daha karmaşık hesaplamaları aynı anda gerçekleştirebilen sistemlerdir. Bu teknoloji, enerji sektöründe yenilenebilir kaynakların üretim tahminlerinin daha doğru yapılması, elektrik şebekelerinin arz-talep dengesinin anlık optimize edilmesi gibi birçok alanda avantaj sağlamaktadır.
Kuantum teknolojileri, şebeke güvenliğini artırmak ve siber tehditlere karşı daha güçlü şifreleme yöntemleri geliştirmek için önemli bir potansiyele sahiptir. Gelişmiş ülkelerde bu teknolojilerin pilot uygulamaları ve araştırma projeleri yürütülmektedir.
Türkiye'nin ilk yerli kuantum bilgisayarı olan QuanT Projesi'nin yürütücüsü Prof. Dr. Ali Bozbey, kuantum çalışmalarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nde (TOBB ETÜ) yürütülen projeyle, kuantum elektroniği alanında 2008'de atılan temeller, ASELSAN ve Savunma Sanayii Başkanlığı’nın destekleriyle 2022'de yeni altyapılar kazanmıştır.
Prof. Dr. Bozbey, özellikle malzeme, ilaç, enerji ve savunma sektörlerinde yapılan kuantum hesaplama araştırmalarının dünya genelinde 50 milyar dolara ulaştığını belirtti. Şu anda kuantum bilgisayarı üreten ülke sayısı 10-15 civarında.
Güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının üretimindeki belirsizlikler, enerji şebekelerinde dengesizlikler yaratabiliyor. Kuantum bilgisayarlar, bu sorunları çözme potansiyeline sahip olup, karmaşık besleme ve talep senaryolarını hızlıca yönetebilir.
Bozbey, gübre üretiminin doğal gazın %3'ünü harcadığını ve kuantum bilgisayarların gübre üretiminde de enerji verimliliği sağlayabileceğini vurguladı. Aynı şekilde, güneş enerjisi hücreleri ve batarya teknolojilerinde de kuantum bilgisayarların katkıları beklenmektedir.

Kuantum bilgisayarların, yenilenebilir enerjinin yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan şebeke dengesizliklerinin giderilmesi, elektrik sistemlerinin optimizasyonu, siber güvenliğin güçlendirilmesi ile enerji ve malzeme verimliliğinin artırılmasında daha fazla kullanılacağı öngörülüyor.