Kocaeli'de mezarın üstünde keşfedilen not şaşkınlığa neden oldu: Dünyada bir ilk!

Anadolu'da, İstanbul dışında Roma İmparatorluğu'na 46 sene başkentlik yapan tek şehir olma özelliği bulunan İzmit (Nikomedya), Kocaeli Müze Müdürlüğü'nün önemli çalışmalarıyla tekrardan ayağa kaldırılıyor. Önemli kültür miraslarının yer aldığı ilde, Anadolu'da ilk defa 'imparatorun koruyucusu' unvanını taşıyan bir lahit bulundu. 

Üzerime kimsenin gömülmesine izin vermiyorum

Marmara Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hüseyin Sami Öztürk birlikteliğinde yürütülen bilimsel çalışmalarda, Latince yazılı lahitlerden birinin İmparator Diocletianus'un koruması olan Tziampo’nun olduğu ifade edildi. Nikomedya ve Roma tarihi adına önem atfeden lahdin üzerinde "Ben 50 yıl yaşadım. Bu mezara oğlum Severus yahut da eşim dışında başka hiç kimsenin gömülmesine izin vermiyorum. 9 yıl süvari, 11 yıl ordinaryüs ve 10 yıl protector (koruyucu) olarak askerlik yaptım. Şayet birisi bu mezara bir başkasını gömmeye cesaret ederse, Fiscus'a 20, kent kasasına 10 follis ödeyecektir.” ifadeleri bulunuyor.

Bu lahit, alanında tespit edilen ilk lahit

Lahdin çok değerli bir miras olduğuna vurgu yapan Kocaeli Müze Müdürü Serkan Gedük, "Lahit sadece içerdiği yazıtta gelen bilgilerle değil, aynı zamanda in-situ şekilde bulunmuş iki iskelet ve küçük buluntularıyla oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Zira şimdiye kadar bilinen Roma imparatorlarının korumalarına ilişkin yazıtlar, herhangi bir başka maddi kalıntı içermeden günümüze gelmişlerdir. İlk defa bir imparator korumasına ait yazıt; lahit içinde iki iskelet ve mezar hediyeleriyle birlikte bir bütün olarak günümüze ulaşmıştır. Bu anlamda Tziampo Lahdi, bu alanda dünyada bir ilktir. Bu lahdin ve lahit etrafındaki nekropol alanının günümüze sağlam bir şekilde ulaşması bizler için büyük bir şans." şeklinde konuştu.

11 yıldan sonra çok üst düzey bir unvan almış

Öte yandan Gedük, "Tziampo, askeri kariyerine süvari olarak başlayıp 9 yıl bu görevi sürdürdükten sonra, 'ordinaryüs' yani 'yüzbaşı' rütbesine yükselmiş. 11 yıllık yüzbaşı kariyerinden sonra, Tziampo'nun 'protector' yani 'koruyucu' unvanı aldığını görmekteyiz. Protector, Geç Roma ordusunun elit sınıf askerine verilen oldukça önemli bir unvan. Bu görev, İmparator Gallienus ile oluşturulmuş olup tam adı imparatorun koruyucusudur. Şimdiye kadar bilinen ve bu görevi üstlenen asker sayısı 7 tanedir. Bunlar günümüz İtalya'sından, Hırvatistan'dan, Sırbistan'dan, Cezayir'den ve Arabistan'dan bulunmaktadır. Tziampo ile birlikte bu sayı 8'e ulaşmış ve ilk kez Anadolu'da imparatorun koruyucusu unvanı taşıyan bir asker belgelenmiştir. Üstelik Tziampo sadece yazıt ile değil, iskeleti ve mezar hediye eşyalarıyla birlikte belgelenebilen şimdilik tek imparator koruyucusudur." açıklamalarını kaydetti.