İran ve Rusya, sadece diplomatik bir anlaşma değil, aynı zamanda bölgesel güç dengelerini kökten etkileme potansiyeli taşıyan bir stratejik hamle ile sahnede. 17 Ocak’ta imzalanan ve 2 Ekim 2025 itibarıyla yürürlüğe giren Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması, iki ülkenin enerjiden savunmaya, ticaretten teknolojiye kadar geniş bir yelpazede işbirliğini derinleştiriyor. Ama asıl önemlisi, bu işbirliği İran’ın İsrail karşısındaki stratejik konumunu ciddi biçimde güçlendirecek.
Yirmi Yıllık Stratejik Ortaklık
İran ve Rusya, 17 Ocak’ta imzaladıkları Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması’nı 2 Ekim 2025 itibarıyla yürürlüğe koydu. Anlaşma, enerji, savunma, ticaret, kültür ve teknoloji alanlarında kapsamlı bir işbirliği öngörüyor. Ancak esas mesaj, bölgedeki güç dengelerini doğrudan etkileyen stratejik bir hamle olması.
İran Dışişleri Bakanlığı anlaşmayı “iki ülke ilişkilerinde bir dönüm noktası” olarak nitelendirirken, Rusya Dışişleri Bakanlığı da bu gelişmeyi “bölgesel ve küresel dengeleri etkileyen kritik bir adım” olarak değerlendirdi.
Askeri ve Teknolojik İşbirliği Ön Planda
Anlaşma, çok kutuplu dünya düzeninde daha yakın koordinasyon ve bölgesel istikrarı güçlendirmeyi hedefliyor. Enerji projeleri ve nükleer işbirliği kritik öneme sahip; ancak dikkat çeken unsur, askeri-teknolojik alanlarda ortak çalışmaların kapsam içine alınması. Bu, Moskova ve Tahran’ın sadece sözde değil, sahada da birbirinin arkasında durduğunu gösteriyor.
İsrail’e Karşı Yeni Denge
İsrail’in İran karşısındaki gerilimi yeniden yükseliyor. Netanyahu, nükleer program gerekçesiyle yeni operasyonlara yeşil ışık yakarken, ABD’nin desteği bölgedeki tansiyonu artırıyor. İran ise sessiz ama kararlı: Nükleer tesislerdeki inşaat faaliyetleri hız kazanıyor, denetçilerin girişleri sınırlanıyor ve caydırıcı bir stratejik duruş sergileniyor.
Rusya’nın Belirleyici Rolü
Rusya, BM yaptırımlarını “yasadışı” olarak nitelendiriyor ve İran’ın nükleer enerji hakkını savunuyor. Bu tutum, sadece diplomatik destek değil, aynı zamanda bölgedeki güç dengelerini yeniden şekillendirecek stratejik bir manevra anlamına geliyor.