Dünyaca ünlü financial times gazetesi, yılın kişisi olarak kovid-19’un seyrinde büyük bir ölçüde değiştiren aşıyı bulan biontech'in kurucuları arasında yer alan türk bilim insanları özlem türeci ve prof. dr. uğur şahin'i ‘yılın kişisi’ seçti.
Dünyaca ünlü financial times gazetesi, yılın kişisi olarak kovid-19’un seyrinde büyük bir ölçüde değiştiren aşıyı bulan biontech'in kurucuları arasında yer alan türk bilim insanları özlem türeci ve prof. dr. uğur şahin'i ‘yılın kişisi’ seçti.
Dünyanın en ünlü gazetelerinden biri olan ingiliz financial times gazetesi, yılın kişilerini seçti. abd’li pfizer ile birlikte tüm dünyada kaosa neden olan koronavirüs salgını için aşı geliştiren biontech’in kurucuları türk bilim insanları prof. dr. uğur şahin ve özlem türeci, yılın kişisi olarak seçildi.
‘gerginliğimiz vardı’
Biontech'in kurucu ortakları, geçtiğimiz hafta dünyanın dört bir yanından evrak işleriyle boğuşurken, birleşik krallık'ta ilk aşı yapılan 90 yaşındaki margaret keenan'ın olduğu tv programını izleyemediler. çift, o anlardan kendilerine gelen mesajlarla haberdar oldu. uğur şahin ise aşıyla ilgili olarak, ‘altı ülkedeki klinik çalışmalarda 22 binden fazla kişiye aşılarının uygulandığını görmemize rağmen gerginliğimiz vardı. insanların testler dışında gerçekten ilk kez aşılandığını görmek çok farklı’ dedi.
'bir yıldan kısa bir sürede güvenli ve etkili bir aşı'
Financial times, ‘dünyayı kasıp kavuran yeni bir salgının yayılmasından bir yıldan daha kısa bir süre içinde güvenli ve etkili bir aşıya sahip olmamız financial times'ın 2020 yılın kişisi olarak seçtiği dr. şahin ve dr türeci'nin başarısını ortaya koyuyor’ ifadelerini kullanarak çifti övgüye boğdu.
Financial times’ın yazısında, ‘bilim, doğası gereği yavaş ve özenli bir iştir. hipotezlere meydan okunmalı ve yeni fikirler tükenene kadar test edilmelidir. başarısızlık, sürecin önemli bir parçasıdır. hastalığı önlemede yüzde 95'in üzerinde başarılı olan bir aşı üretilmesi de bu çiftin başarısını daha da dikkat çekici hale getiriyor’ ifadeleri de kullanıldı.
Aşıya ilk onay ingiltere'de verilmişti
İngiltere, 2 aralık'ta pfizer ile biontech’in ortaklaşa geliştirdikleri koronavirüs aşısının kullanımına onay vermişti. bu sayede ingiltere, geliştirilen bir koronavirüs aşısına onay veren ilk batılı ülke olmuştu.
Yapılan açıklamada, ingiltere'de ilaç ve tedavilere onay veren denetleyici kuruluş ilaç ve sağlık bakımı ürünleri düzenleme kurumu (mhra) pfizer ile biontech’in geliştirdikleri aşısının acil kullanımına onay verdiğini duyurmuştu.
Tescillenen ilk kovid-19 aşısı
Mesajcı ribo nükleik asit (mrna) temelline dayalı olan aşı adayı, dünyada tescillenen ilk koronavirüs aşısı olmuştu. aşı, 10 ay gibi kısa bir süre içerisinde klinik öncesi geliştirme çalışmaları ve üç aşama klinik denemeleri tamamladıktan sonra onay almıştı.
Aşı, formülünde bulunan rna bileşim sayesinde koronavirüsü etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı immünoglobulin g antikorlarını harekete geçirmeyi, hücre düzeyinde bağışıklık tepkisine neden olan cd4+ ve cd8+ glikoproteinlerini artırmayı amaçlıyor.
Abd'de pfizer, çin'de fosun pharma ilaç firmalarının üretim lisansını aldığı aşı adayı için birinci ve ikinci aşama klinik denemelerinin almanya’da yürütülmesinin ardından 27 temmuz’da abd, arjantin ve almanya’nın da aralarında bulunduğu ülkelerde 30 bin sağlıklı gönüllünün katılması hedefiyle üçüncü aşama klinik denemeler başlatılmıştı.
Abd de onayladı
Geçtiğimiz günlerde, abd gıda ve ilaç dairesi (fda) pfizer ve biontech şirketlerinin geliştirdiği koronavirüs aşısının acil kullanımı için izin verdiğini duyurmuştu.
Fda, aşının 16 yaş ve üstü kişilere verilebileceğini belirtmiş, aşının ilk olarak sağlık çalışanlarına uygulanacağını duyurmuştu.
Yüzde 95 etkili
Pfizer ve biontech, 18 kasım'da üçüncü aşama klinik denemelerinin tamamlandığını, aşı adayının virüse karşı bağışıklık kazandırmada yüzde 95 etkili olduğunu bildirmişti.
Şirketler, aşı adayının acil kullanımına müsaade edilmesi için abd gıda ve ilaç idaresi (fda) ile avrupa ilaç ajansına (ema) başvurularda bulunmuştu.
