Afet Bölgelerine Verilen Destekler Neler? Desteklerden Kimler, Nasıl Faydalanabilir?

Türkiye son günlerde yaşanan doğal afetlerle mücadele ediyor. Yangından etkilenen bölgeler afet bölgesi ilan edildi ve işverenlere, çalışanlara bazı istisnalar tanındı. Sadece yangından etkilenen bölgeler değil, temmuz ayının son haftası Rize ve Artvin'de sel afetinin etkilendiği bölgeler de afet bölgesi kapsamı içine alındı. Peki, nereleri afet bölgesi ilan edildi, afet bölgesi ilan edilmesi ne anlama geliyor ve bu bölgelerdeki işverenlere, çalışanlara sosyal güvenlik kapsamında nasıl ayrcalıklar tanınıyor? İşte detaylar...

1- GENEL HAYATA ETKİLİ AFET BÖLGESİ NE DEMEK, HANGİ DURUMDA İLAN EDİLİYOR?

Bölgede; deprem, toprak kayması, çığ, sel, yangın, kaya düşmesi, su baskını gibi büyük hasara neden olacak şekilde afetin meydana gelmesi durumunda o bölge Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi ilan ediliyor.

2-AFET BÖLGESİ İLAN EDİLİNCE NELER OLUYOR?

Afet bölgesi ilan edilmesi ile bölgede yaşayanlara, işverenlere, çalışanlara özel imkanlar tanınıyor ve tüm kayıplar devlet tarafından karşılanıyor.

3-AFET BÖLGESİ İLAN EDİLMESİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NE ŞEKİLDE? 

Hane sayısı 100'den az olan yerlerde konutların 10'a birinin, nüfusu 50 binden az olan il ve ilçelerde en az 20 binanın, nüfusu 15 binden az olan yerlerde en az 10 binanın oturulamayacak hale gelmesi, tarım ürünlerinin en az 3'te biri kadarının zarar görmesi, çok sayıda ölü ve yaralı olması gerekiyor.

 4- HANGİ BÖLGELER AFET BÖLGESİ İLAN EDİLDİ?

Orman yangınları nedeniyle Antalya'da; Manavgat, Akseki, Alanya, Gündoğmuş ve Gazipaşa ilçelerindeki tüm mahalleler. Mersin'de; Aydıncık ve Silifke ilçelerindeki tüm mahalleler. Osmaniye'de; merkez ve Kadirli ilçelerindeki tüm mahalleler. Muğla'da; Marmaris, Bodrum, Milas, Köyceğiz ve Seydikemer ilçelerindeki tüm mahalleler. Adana'da; Aladağ, İmamoğlu, Karaisalı, Kozan ilçelerindeki tüm mahalleler.

5- SADECE ORMAN YANGINLARINDAN ETKİLENEN YERLER Mİ AFET BÖLGESİ İLAN EDİLİYOR? 

Hayır; son sellerde zarar gören bölgeler de afet bölgesi olarak kabul edildi. Akçakoca ilçesine bağlı Esmahanım, Uğurlu ve çevre köyleri, Rize'nin Güneysu ilçesi, Çayeli ilçesinin Büyükköy ve Madenli beldeleri ile köyleri, Rize merkeze bağlı Muradiye ve Salarha beldeleri ve çevre köyleri, Ardeşen ilçesi Tunca Beldesi ve çevre köyleri, Fındıklı, Kalkandere ve Pazar ilçelerinde selden etkilenen köyler, Artvin'in Arhavi ve Murgul ilçeleri de Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi kapsamına alındı.

6- AFET BÖLGELERİNDE NE GİBİ DESTEKLER VERİLİYOR?

Vergiler, sosyal güvenlik primleri ertelenecek. Yangın ve sellerden etkilenen vatandaşların eşya zararları, işyerlerinin zararları ve araç zararları belirli oranda karşılanacak. Esnafın kredilerinin geri ödemeleri de ertelenecek.

7-SOSYAL GÜVENLİK PRİMLERİ NASIL OLUYOR, ERTELENİYOR MU?

Afet bölgesindeki işletmelerin 3 ay içinde talepte bulunmaları halinde afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiği tarihten itibaren 3 aylık prim borçları, afetin yaşandığı tarihten itibaren bir yıla kadar Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından erteleniyor. Bu kapsamda da yangın bölgesinde ve selden etkilenen bölgelerde Rize, Düzce, Artvin'de ödeme süresi geçmiş prim borçları ile bu yılın haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim, kasım aylarına ait borçlar 31 Ocak 2022 tarihine kadar ertelendi. Benzer bir erteleme de yangından zarar gören bölgeler için de yapılacak.

8- PRİM ERTELENMESİ AFETİN ETKİLEDİĞİ TÜM İLLERİ Mİ KAPSIYOR?  

Hayır; sadece sel ve yangından etkilenen ve tek tek sıralanan mahalle, ilçeler için geçerli. Bunu dışındaki mahalle ve ilçeler bu imkandan yararlanamayacak.

9- TÜM ŞİRKETLERİN SİGORTA PRİMLERİ ERTELENECEK Mİ?

Öncelikle sigortalıların afetten ve yangından etkilendiklerini belgelemeleri gerekiyor. İnceleme yapılıyor ve işletmenin afetten dolayı sıkıntı yaşadığı tespit ediliyor. Bundan sonra prim erteleme imkanından yararlanılabiliyor.

10- ERTELENEN PRİME CEZA UYGULANACAK MI?

Prim borcu ertelemesi yapılmışsa zamanaşımı işlemiyor ve ertelenen tutara gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmıyor.