Arktik'te Nadir Sei Balinaları Gözlemleniyor
5. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi, Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın sorumluluğunda ve TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü'nün koordinasyonuyla gerçekleştirilmiştir. Bu seferde Türk bilim insanları, Svalbard Adası ve çevresindeki deniz ekosistemlerini, mikroplastikleri ve canlı yaşamındaki değişiklikleri incelemiştir.
İklim Değişikliğinin Etkileri
Sefer süresince araştırmacılar, deniz buzlarının erimesinin ekosistem üzerindeki etkilerini ve nadir görülen Sei balinalarının bölgeye gelişini gözlemlemiştir. Bu balinaların göç yollarında ve yaşam alanlarında meydana gelen değişikliklerin iklim değişikliği ile ilişkili olduğu belirtilmektedir.
"Artık yaşayamadıkları sulardan çıkıp başka sulara göç etme isteğindeler."
İstanbul Üniversitesi doktora öğrencisi Güldehan Deryal, iklim değişikliğinin Arktik'teki yaban hayatını etkilediğini vurgulayarak bu gözlemleri yapmanın beklenmediğini söylemiştir. Deryal, bilim insanlarının Küresel Isınmanın etkileri üzerinde yoğun olarak çalıştığını ifade etmiştir.
Mikroplastik Araştırmaları
Deryal, Arktik'teki mikroplastiklerin varlığının giderek arttığını ve bu malzemelerin deniz ekosistemine zarar verdiğini belirtmiştir. Araştırma ekibi, mikroplastikleri pasif örnekleyici olarak kullanarak organik kirletici maddelerin tespiti üzerinde çalışmaktadır.
"Uluslararası literatüre önemli bir katkı sağlamış olacağız."
Deryal, bu çalışmalarının Arktik'te ilk kez gerçekleştirildiğini ve Türkiye olarak uluslararası araştırma literatürüne önemli bir katkı sağlama hedefinde olduklarını dile getirmiştir.
Deniz Ekosisteminin Değişimi
5. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi Bilimden Sorumlu Sefer Lider Yardımcısı Doç. Dr. Erhan Arslan, deniz buzlarının erimesinin ekosistemi etkilediğini belirtilerek, araştırmacıların bu etkileri analiz etmeye başladığını ifade etmiştir.
eDNA Kullanımı ve Plankton Araştırmaları
Karadeniz Teknik Üniversitesinden Doç. Dr. Rafet Çağrı Öztürk, eDNA yöntemi ile deniz memelilerini takip ettiklerini ve Arktik'teki mikroplastiklerin vereceği tehditlere karşı mücadele ettiklerini aktarmıştır. Planktonların, çevresel faktörlerle nasıl ilişkilendiğini araştırmakta olduklarını belirtmiştir.
Bu tür araştırmalar, iklim değişikliği ve deniz yaşamı üzerindeki etkilerini anlamamız açısından büyük önem taşımaktadır.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sorumluluğunda ve TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonuyla gerçekleştirilen 5. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi kapsamında Türk bilim insanları, Svalbard Adası ve çevresinde mikroplastikler, canlı yaşamı ve deniz ekosistem değişikliklerini inceledi. Sefer boyunca araştırmacılar, deniz buzlarının erimesinin deniz ekosistemi üzerindeki etkilerini, mikroplastiklerin kirletici taşıyıcı rolünü, Arktik’te nadir görülen Sei balinalarının bölgeye gelişi gibi dikkati çeken gözlemleri ve farklı disiplinlerdeki projelerden elde edilen ön bulguları kayıt altına aldı.