Yeşil Deniz Kaplumbağalarının Umut Veren Durumu
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), yıllar süren koruma çalışmaları sayesinde yeşil deniz kaplumbağalarının nesli tükenme tehlikesi altında olmadığını açıkladı. WWF-Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı Deniz, Biyoçeşitlilik ve Orman Programları Grup Müdürü Ayşe Oruç, bu başarıda farkındalığın artmasının önemli rol oynadığını belirtti.
IUCN Kırmızı Listesi Güncellemesi
IUCN, Ekim ayında Abu Dabi’deki Dünya Koruma Kongresi’nde Kırmızı Liste’yi güncelledi. Yeni verilere göre, dünya genelinde 172,620 tür tanımlanmış olup bunlardan 48,646’sı farklı seviyelerde tükenme tehlikesi ile karşı karşıya.
Statü Değişikliği ve Artan Popülasyon
Yeşil deniz kaplumbağası (Chelonia mydas), koruma çalışmalarının sonucunda, 1970'lerden bu yana yaklaşık %28 oranında artış gösterdi. Böylece tür, "nesli tükenme tehlikesi altında olan türler" kategorisinden "en az endişe duyulan türler" kategorisine yükseltildi.
Ekosistemdeki Rolleri
Yeşil deniz kaplumbağaları, deniz çayırlarının sağlığını koruyarak karbon döngüsüne katkı sağlamakta ve mercan resiflerinin dengesini sürdürmede kritik bir rol oynamaktadır.
Koruma Çabalarının Başarı Faktörleri
Oruç, deniz kaplumbağalarının uzun yaşam döngüsünde denizel ve kıyısal habitatları kullandığını belirterek koruma çabalarındaki en önemli başarı faktörlerini sıraladı:
- Türlerin ve yaşam alanlarının korunmasına yönelik yasal düzenlemeler
- Uzun dönemli koruma planlarının hazırlanması ve uygulanması
- Kumsallarda koruma tedbirlerinin sürekli olarak uygulanması
- Kamuoyunda farkındalığın artırılması
İşbirliğinin Önemi
Tüm paydaşların işbirliği içinde hareket etmesinin bu başarıda kritik bir rol oynadığını belirten Oruç, "İklim değişikliği, kıyılardaki biyoçeşitliliği tehdit eden yapılar ve plastik kirliliği gibi sorunlar, türlerin ve yaşam alanlarının korunmasında önemli riskler yaratıyor," dedi.
Türkiye'deki Çalışmalar
Adana Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda Tarım ve Orman Bakanlığı ile WWF-Türkiye işbirliğinde 2006 yılından bu yana yeşil deniz kaplumbağası izleme ve koruma çalışmaları yürütülmektedir. Bu yıl bu iş birliği 20. yılını doldurmuş olup, Akdeniz havzasında uzun süreli koruma örneklerinden biri olmuştur. Yerel yönetim, kıyı sakinleri ve paydaşların bu dönemde izlemesine destek vermesi önem arz ediyor.
Sonuç olarak, deniz kaplumbağalarının korunması için uluslararası ve yerel işbirliğinin geliştirilmesi büyük önem taşıyor. Farkındalığın artırılması ve gönüllü katılımının teşvik edilmesi, türlerin ve habitatlarının korunmasında geleceğe yönelik umut vaat ediyor.
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN), ekim ayında Abu Dabi'de düzenlenen Dünya Koruma Kongresi’nde Kırmızı Liste güncellemesini yayımladı. Güncelleme sonrası yeşil deniz kaplumbağasının (Chelonia mydas) statüsü değişerek "nesli tükenme tehlikesi altındaki türler" kategorisinden çıkarıldı.